Vaak zijn het initiatieven van particulieren of van een aantal wijk- of dorpsgenoten die samen optrekken. Ook zijn er zorgcoöperaties en andere bewonerscollectieven die de coördinatie in handen nemen.
In elke gemeente in ons land kwamen de afgelopen weken vluchtelingen uit Oekraïne aan. Vaak regelt de gemeente de eerste opvang, tijdelijke woonruimte en eerste levensbehoeften. Maar vluchtelingen hebben meer nodig. Van een luisterend oor tot een plek om de was te kunnen doen, van speelgoed voor de kinderen tot uitleg over de Nederlandse samenleving en van vervoer tot activiteiten om de zinnen te verzetten en even níet met de oorlog bezig te zijn. Al deze zaken worden met grote inzet van vrijwilligers georganiseerd. Hiermee zorgen we er niet alleen voor dat mensen kunnen overleven, maar ook dat ze echt tot rust kunnen komen.
 
Hieronder volgt een greep uit de vele lokale initiatieven. Heb je interessante aanvullingen? Laat het ons weten in een reactie onder dit bericht of stuur je voorbeeld via de mail!

Aijen

Het Noord-Limburgse Aijen, een dorp met ruim 250 inwoners, vangt sinds half maart vier Oekraïense vluchtelingen op; twee vrouwen met hun volwassen dochters. Ze verblijven momenteel bij een gastgezin en hebben de beschikking over een aparte woonruimte. De gastvrouw deed via de dorps-WhatsApp een oproep voor eerste basisbehoeften. In een mum van tijd kwam het halve dorp in beweging. Bewoners brachten kleding en de lokale supermarkt stelde producten die tegen de houdbaarheidsdatum liepen beschikbaar. Binnen een half uur was alles geregeld. Tijdens de openbare vergadering van de dorpsraad, enkele dagen later, kwamen de Oekraïense dames op bezoek, om kennis te maken en om het dorp te bedanken voor alle hulp. Ze deden ook hun verhaal over de vlucht uit Kharkiv in het Oosten van het Oekraïne. Dit maakte grote indruk op de aanwezige dorpsbewoners.

Austerlitz

De gemeente Zeist, waar Austerlitz bij hoort, ging voortvarend te werk zodra de vluchtelingenstroom uit Oekraïne op gang kwam. Op verschillende locaties werd noodopvang geregeld, waaronder in groepsaccommodaties in de bossen van Austerlitz. Het dorp startte een intensieve ondersteuningscampagne, waaraan tientallen vrijwilligers onder coördinatie van de dorpsondersteuner van Coöperatie Austerlitz Zorgt bijdroegen. Bewoners brachten fietsen en kleding, doen de was, vervullen de rol van chauffeur of ‘maatje’. De Oekraïners kunnen eten in het Beauforthuis, en de kinderen zijn welkom om bij de lokale voetbalvereniging mee te trainen. Er worden benefietconcerten georganiseerd, en Erik Visser – dorpsgenoot en bekend van Flairck – speelt gitaar met gevluchte studenten.
Kortom, de Oekraïners zijn met liefde opgenomen in de dorpsgemeenschap. Nu wordt er door de dorpsbewoners met man en macht gewerkt aan opvang voor langere tijd, zodat deze mensen ook in het dorp kunnen blijven.

Brummen

Bewoners van het Gelderse Brummen brachten samen de huur bij elkaar voor een woonhuis, waarin een Oekraïens gezin werd ondergebracht. Een heel vangnet van vrijwilligers eromheen ondersteunen het gezin met raad en daad. De gemeente doet mee, en het lokale bedrijfsleven deed een duit in het zakje door het huis te schilderen. De Brummenaren hebben al plannen voor een tweede woning.

Beluister een interview met een van de initiatiefnemers op NPO Radio.

Etten-Leur

Het initiatief Etten-Leur voor elkaar zamelt kleding, hygiëneproducten en voeding in en zorgt voor eten voor de vluchtelingen. De plaatselijke Lions en de gemeente sloegen de handen ineen en regelden met steun van ondernemers en sponsoren een hop-on-hop-off-busrit voor vluchtelingen om Etten-Leur snel te leren kennen. Alles begint met veilig onderdak, maar het is óók belangrijk om te weten waar de bakker, dokter, apotheek, winkels en sportgelegenheden zitten.

Grashoek

In het Limburgse Grashoek stelden dorpelingen 20 tot 40 slaapplekken beschikbaar voor oorlogsvluchtelingen. Een deel van de slaapplekken is op de camping, maar de meeste bij particulieren thuis. In dorpshuis De Ankerplaats wordt dagopvang geregeld. Het dorpsoverleg Laeve Grashook verzorgt de coördinatie.

Goirle en Riel

Veel bewoners van Goirle en Riel zijn begaan met de situatie in Oekraïne. Een deel van hen helpt met het regelen van woonruimte, spullen, geld en vervoer. Een kerngroep van bewoners onderhoudt contact met de gemeente. Inmiddels zijn er zo’n 20 vluchtelingen gehuisvest, in woonunits die door een lokale ondernemer ter beschikking werden gesteld, in de voormalige huisartsenpraktijk en bij particulieren. Het Dorpscollectief Riel, maatschappelijke organisatie ContourdeTwern en de gemeente Goirle werken samen met vrijwilligers om alles te organiseren. Ze faciliteren sport en scholing, maken de mensen wegwijs en regelen ontmoetingen met landgenoten.

Grolloo

De zorgcoöperatie van het Drentse dorp Grolloo, Grolloo Zorgt, bracht een groep van 20 vrijwilligers samen. Die ondersteunen de vluchtelingen met als uitgangspunt dat de vluchtelingen zelf in de regie blijven. In het dorp zijn inmiddels 9 opvanglocaties gerealiseerd, met ruimte voor ongeveer 25 personen. Het dorpshuis en de kerk dienen als ontmoetingsruimten. Twee Russisch sprekende bewoners zijn beschikbaar als tolk, en een in het dorp wonende huisarts verleent waar nodig de eerste medische zorg. De coördinatie van de zorgtaken is in handen van mensen met onderwijservaring. Er is zelfs gezorgd voor mentale ondersteuning. En dat voor een dorp met maar 800 inwoners!

Hengevelde

Bewoners van Hengevelde in Overijssel halen zelf tientallen vluchtelingen op bij de Hongaarse grens en brengen die onder bij dorpsbewoners. Ze bieden de mensen onderdak, voedsel, kleding en bovenal rust. De actie wordt gecoördineerd door Nataliya, van Oekraïense komaf, maar getrouwd met een Nederlandse man en woonachtig in het dorp.
 
Lees ook het artikel Natalya ten Heggeler-Chikina heeft in Hengevelde en omgeving haar eigen Oekraïnese frontlinie (Wegdam Nieuws, 19 maart 2022)

 

Oostelijk Havengebied Amsterdam

Op het Java-eiland stak een collectief van bouwers, makers, creatieve ondernemers en andere enthousiastelingen vrijwillig de handen uit de mouwen om ‘thuishavens’ te maken voor vluchtelingen. Ze vinden dat mensen die van huis en haard zijn verdreven een warme en sfeervolle plek verdienen, en toveren kale ruimtes en gebouwen om tot kleurrijke plekken. Spullen, geld en vrijwillige inzet worden via buurtgenoten geregeld. In het Oostelijk havengebied zijn er verschillende app-groepen waarin mensen ‘in de rij staan’ om iets te kunnen betekenen.

Meer informatie is te vinden op de website van Stadsdorp Java-Eiland.

Tilburg

In diverse supermarkten in Tilburg, maar ook op vele andere plaatsen in het land, wordt aan inwoners gevraagd om een boodschap extra te doen voor Oekraïense vluchtelingen.

Zundert

In het Brabantse dorp Zundert zamelt het echtpaar Weronika en Abed samen met Stichting Schenk een Glimlach spullen in voor Oekraïne. Weronika is Poolse en Abed komt uit Syrië. Vele dorpsgenoten komen spullen brengen en de Rotary in Rucphen schonk geld voor de aankoop van medicijnen. Weronika weet door haar contacten in Oost-Polen wat er nodig is en regelt ook het vervoer naar Oekraïne. De burgemeester heeft het voormalige gemeentehuis ter beschikking gesteld voor het inzamelen van spullen. Zundert voor Elkaar verzamelt alle hulpacties, initiatieven en hulpacties en brengt vraag en aanbod samen.

Dit zijn slechts een paar voorbeelden. Op de website van Vluchtelingenwerk Nederland zijn nog veel meer voorbeelden te vinden van initiatieven om mensen uit Oekraïne te helpen.